Στις 14 Δεκεμβρίου 1990, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών καθιέρωσε την 1η Οκτωβρίου ως Διεθνή Ημέρα Ηλικιωμένων (ψήφισμα 45/106). Η απόφαση αυτή βασίστηκε σε προηγούμενες πρωτοβουλίες, όπως το Διεθνές Σχέδιο Δράσης της Βιέννης για τη Γήρανση, το οποίο εγκρίθηκε κατά τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τη Γήρανση το 1982 και υιοθετήθηκε αργότερα το ίδιο έτος από τη Γενική Συνέλευση.
Το 1991, η Συνέλευση ενέκρινε τις Αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τα Ηλικιωμένα Άτομα (ψήφισμα 46/91), ενώ το 2002, η Δεύτερη Παγκόσμια Διάσκεψη για τη Γήρανση υιοθέτησε το Διεθνές Σχέδιο Δράσης της Μαδρίτης, ένα οδικό χάρτη πολιτικής ανταπόκρισης στις ευκαιρίες και προκλήσεις που συνεπάγεται η γήρανση του πληθυσμού τον 21ο αιώνα, προωθώντας ταυτόχρονα την ανάπτυξη μιας κοινωνίας για όλες τις ηλικίες.
Ο αριθμός των ηλικιωμένων (65 ετών και άνω) τριπλασιάστηκε από περίπου 260 εκατομμύρια το 1980 σε 761 εκατομμύρια το 2021. Έως το 2050, το ποσοστό των ηλικιωμένων στον παγκόσμιο πληθυσμό αναμένεται να αυξηθεί από λιγότερο από 10% σε περίπου 17%.
Η ταχεία αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που φτάνουν σε προχωρημένη ηλικία αναδεικνύει τη σημασία της προαγωγής της υγείας και της πρόληψης και θεραπείας ασθενειών σε ολόκληρη τη διάρκεια ζωής.
Σε κοινωνίες με γηρασκόμενους πληθυσμούς, καθίσταται επιτακτική η προσαρμογή στις αυξανόμενες ανάγκες ενός ολοένα και πιο πολυσχιδούς ηλικιωμένου πληθυσμού, του οποίου οι λειτουργικές ικανότητες διαφέρουν σημαντικά. Η ικανότητα να επιτελεί κανείς βασικές λειτουργίες και να συμμετέχει ενεργά στην καθημερινότητα δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τις ατομικές σωματικές ή γνωστικές δυνατότητες, αλλά και από το κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον στο οποίο διαβιεί. Τα ενισχυτικά περιβάλλοντα διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στη διατήρηση της κινητικότητας και της ανεξαρτησίας κατά τη διαδικασία της γήρανσης.
Το ήξερες;
Ο αριθμός των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω προβλέπεται να υπερδιπλασιαστεί παγκοσμίως, από 761 εκατομμύρια το 2021 σε 1,6 δισεκατομμύρια έως το 2050. Η αύξηση είναι ακόμη ταχύτερη στους άνω των 80 ετών.
Σήμερα, το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση υπερβαίνει τα 75 έτη στο ήμισυ των χωρών ή περιοχών του πλανήτη — 25 χρόνια περισσότερο σε σύγκριση με όσους γεννήθηκαν το 1950. Ένα άτομο που φθάνει τα 65 έτη σήμερα, αναμένεται να ζήσει κατά μέσο όρο ακόμη 16,8 χρόνια.
Το 2018, επετεύχθη ένα ιστορικό ορόσημο: για πρώτη φορά, ο αριθμός των ηλικιωμένων ξεπέρασε τα παιδιά κάτω των 5 ετών σε παγκόσμιο επίπεδο. Έως το 2030, ο πληθυσμός των ηλικιωμένων θα υπερβαίνει τους νέους και θα είναι διπλάσιος από τα παιδιά κάτω των πέντε ετών.
Καθώς οι πληθυσμοί γηράσκουν, αυξάνεται η ζήτηση για υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας, ιδιαίτερα για άτομα με γνωστικές διαταραχές όπως η άνοια, που αποτελούν σημαντική αιτία εξάρτησης και αναπηρίας. Η εξειδικευμένη φροντίδα είναι πλέον αναγκαία για την κάλυψη αυτών των σύνθετων αναγκών.
Οι γυναίκες, που αποτελούν τη μεγάλη πλειονότητα τόσο των φροντιζόμενων όσο και των φροντιστών, προσφέρουν περίπου το 70% των ωρών άτυπης φροντίδας παγκοσμίως. Αυτό ισχύει ιδιαιτέρως στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπου οι υπηρεσίες φροντίδας είναι περιορισμένες και οι γυναίκες εκτίθενται σε αυξημένο κίνδυνο φτώχειας στην τρίτη ηλικία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου