Στη χώρα που ζεις, νιώθεις ότι είσαι ο κυρίαρχος. Είτε ως πολίτης αυτής της χώρας, είτε ως γένος, ως φύλο, ως ακόλουθος κάποιας θρησκείας. Αυτό σου δίνει και κυριαρχικά δικαιώματα καθώς αναγνωρίζεσαι, το τονίζω και πάλι, ως πολίτης μιας συγκεκριμένης χώρας. Σε αυτή τη βάση ξεκινά και ο ορισμός της μειονότητας και κατ’ επέκταση ο ρατσισμός.
Πως είναι δυνατόν ο ξένος, ο αλλόθρησκος, ο άντρας, η γυναίκα, να έρχεται και να διεκδικεί κάτι που είναι εξ ορισμού δικό σου; Είναι όμως πραγματικά δικό σου ή απλά έτυχε να βρεθείς σε αυτή τη θέση; Αυτή που έχεις ορίσει ως ανώτερη, γιατί έτσι σε βολεύει. Αν το μυαλό σου δεν είναι ανοιχτό αερόστατο, τότε σου προτείνω να κλείσεις αυτό το άρθρο και να διαβάσεις κάτι άλλο. Εγώ θα ήθελα να μείνεις και να διαβάσεις προσεκτικά όσα ακολουθούν. Και μετά να σκεφτείς τι συμβαίνει.
Τι ορίζει τις μειονότητες;
Ως μειονότητα δεν ορίζουμε κάτι που απαραίτητα έρχεται δεύτερο, είναι μέτριο ή στην αφάνεια. Δεν ορίζεται αριθμητικά ή ποσοστιαία. Για παράδειγμα οι γυναίκες πληθυσμιακά επικρατούν των αντρών και όμως για αιώνες θεωρούνται το αδύναμο φύλο και μειονότητα. Κοινωνιολογικά, μειονότητα είναι μια κατηγορία που διαφοροποιείται, ορίζεται και συχνά πέφτει θύμα διακρίσεων από αυτούς που κρατούν την πλειοψηφία της κοινωνικής δύναμης. Κατηγορίες ατόμων που διατηρούν ελάχιστες ή και μηδενικές θέσεις κοινωνικής δύναμης σε μια κοινωνία.
Ως δύναμη εννοούμε τη λήψη αποφάσεων, το δικαίωμα ψήφου, το δικαίωμα στην εργασία, στην περίθαλψη και την υγεία. Τη δύναμη της επιλογής συντρόφου και της δημιουργίας οικογένειας(όπως την επιθυμεί ο καθένας προσωπικά). Τη δύναμη της έκφρασης, της μετακίνησης, της δημιουργίας, της αυτοκυριαρχίας. Μια δύναμη που σου δόθηκε με βάσει τους νόμους, τις νομοθεσίες, τα ήθη και έθιμα ή πατροπαράδοτα. Μια δύναμη που δεν την είχες από πάντα και ας την θεωρείς δεδομένη.
Μια δύναμη που αύριο μπορεί να τη χάσεις και δεν το έχεις σκεφτεί ποτέ!
Ας ξεκινήσουμε με τις γυναίκες και πάλι. Στην Ελλάδα το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις γυναίκες κατοχυρώθηκε το 1952. Μέσα από μεγάλες αναταράξεις, διαταραχές στο πολιτικό σύστημα της χώρας και πιέσεις, καθώς αναγκάστηκε κυριολεκτικά να ακολουθήσει τις διεθνείς συμβάσεις και τις παγκόσμιες εξελίξεις.
Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη που ψηφίστηκε το 1789, θεωρείται ως το πρώτο βήμα για την ανεξιθρησκεία. Στο άρθρο 10 αναφέρεται το εξής: Κανείς δεν πρέπει να διώκεται για τις πεποιθήσεις του, ακόμη και τις θρησκευτικές, εφόσον η εκδήλωσή τους δεν διαταράσσει τη δημόσια τάξη που ο νόμος έχει επιβάλλει. Η πλήρης ανεξιθρησκεία επί της ουσίας διατυπώθηκε σταδιακά και ξεχωριστά από κάθε χώρα αρκετές δεκαετίες αργότερα.
Μεταπολεμικά ισχυροποιήθηκε και η ισότητα των δυο φύλων. Ξεκίνησε δηλαδή το τέλος της πατριαρχίας που η απαρχή της χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ίσες ευκαιρίες για άντρες και γυναίκες. Ακόμα και μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου δεν υπήρχε ισότητα. Έπαιζε ρόλο η καταγωγή σου, η οικογένεια σου, ο γάμος σου και η κοινωνική σου θέση. Σήμερα παραμένουν οι διαφορές και η ανισότητα, όμως ξέρεις πως νόμιμα δεν μπορεί κανείς να σε απολύσει γιατί είσαι ταπεινής καταγωγής ή να σε πληρώσει λιγότερα για τον ίδιο λόγο.
Τι είναι όμως πραγματικά οι μειονότητες;
Είναι ένα ανθρώπινο εφεύρημα και κατασκεύασμα. Είναι η εκδήλωση του φόβου και της ανασφάλειας ως προς το άγνωστο. Γιατί κυριολεκτικά και επιστημονικά αποδεδειγμένα, δε διαφέρει σε τίποτα ο λευκός από το μαύρο πολίτη. Όπως δεν διαφέρει ο ανάπηρος από τον μη ανάπηρο. Ο ετεροφυλόφιλος από τον ομοφυλόφιλο. Ο νέος από τον ηλικιωμένο.
Μπορεί να διατυπώνονται διαφορετικά χαρακτηριστικά, συμπεριφορές, αντιδράσεις, αντοχές, αντιλήψεις. Ποιος όμως ορίζει ότι είσαι μειονότητα σε μια κοινωνία που απαρτίζεται από τόσες διαφορετικές πτυχώσεις; Αναγκαστήκαμε να δημιουργήσουμε νόμους και νομοθεσίες για να υποστηρίξουμε το απόλυτα λογικό. Ότι ο άντρας με τη γυναίκα σε αυτόν τον πλανήτη είναι ίσοι. Ότι ο ανάπηρος έχει τα ίδια δικαιώματα, ότι ο έγχρωμος δεν είναι χαμηλότερης ποιότητας άνθρωπος.
Χρησιμοποιούμε τη λέξη ΑΝΘΡΩΠΟΣ και όμως για αιώνες υπήρχαν διαβαθμίσεις. Ναι μεν είσαι άνθρωπος αλλά δεν είσαι ίσος και όμοιος με κάποιον άλλον άνθρωπο! Πως είναι δυνατόν αυτό; Έχουμε μπερδέψει την διαφορετικότητα με την υποβάθμιση. Αν κάποιος είναι διαφορετικός είναι και κατώτερος. Γιατί; Γιατί έτσι βόλευε και βολεύει ακόμα κάποιους.
Ο ρόλος της θρησκείας στον διαχωρισμό των ανθρώπων.
Ότι η δική μου θρησκεία είναι καλύτερη από τη δική σου. Πως αυτό που πιστεύεις πρέπει να στο αλλάξω, να στο υποτάξω και το σβήσω από το χάρτη. Γιατί δεν συνάδει με τα δικά μου πιστεύω, οπότε στον Καιάδα ο δικός σου πολιτισμός. Άλλωστε ο δικός μου είναι πιο παλιός, πιο ισχυρός, πιο δίκαιος! Χρησιμοποιούνται τόσο αυθαίρετα οι λέξεις στους διαχωρισμούς.
Γιατί δηλαδή η θρησκεία σου είναι πιο σημαντική από τη δική μου αθεΐα; Γιατί να μην μπορούμε να αποδεχτούμε πως εσύ που πιστεύεις δεν θα έρθεις να μου κάνεις κατήχηση. Δεν θα προσπαθήσεις να με αλλάξεις σε κάτι καλύτερο, με τα δικά σου δεδομένα; Γιατί δεν σέβεσαι τις επιλογές μου όσο δεν σε ενοχλώ; Σημαντικό το να μην ενοχλείς και να σέβεσαι. Όπως εγώ δεν θα βρίσω, δεν θα προσβάλω τα δικά σου πιστεύω, οφείλεις να το κάνεις και εσύ. Άλλωστε οι περισσότερες θρησκείες διδάσκουν το αγαπάτε αλλήλους και την αποδοχή. Πως όταν ούτε εσύ δεν ακολουθείς όσα προωθεί η θρησκεία σου, περιμένεις να σε αποδεχτούν οι άλλοι;
Επιμένω στο θέμα των θρησκειών γιατί, κακά τα ψέματα, ανά τους αιώνες όλες μα όλες ανεξαιρέτως προωθούν το διαχωρισμό και τη δημιουργία μειονοτήτων. Αυτός που δεν ακολουθεί τη θρησκεία που υπάρχει σε μια χώρα, είναι αυτομάτως ο κακός της υπόθεσης. Αυτός που θα οδηγηθεί σε άνομες πράξεις κάθε είδους. Σαν να μην έχουμε δει τεράστια εγκλήματα να διαπράττονται στο όνομα της τάδε θρησκείας.
Αναφέρομαι σε όλες τις θρησκείες, δεν εξαιρώ καμία. Ποια να εξαιρέσεις άλλωστε που ακόμα και μεταξύ τους, έχουν τις διαφορές τους και τις μειονότητες τους; Για παράδειγμα οι ορθόδοξοι Χριστιανοί δεν δέχονται καν την ιδέα των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Οι ισλαμιστές δεν δέχονται καμία κοινωνική ένωση(πχ γάμος) με αλλόθρησκο ή ισλαμικής αίρεσης. Και το χάσμα μεγαλώνει και οι μειονότητες αυξάνονται με την ανοχή της κάθε θρησκείας.
Ποιες είναι τελικά οι διαφορές μας;
Ζούμε στην εποχή που διυλίζουμε τον κώνωπα. Ξέρω πως νωρίτερα στο άρθρο θα ικανοποιούσε αρκετούς αναγνώστες αν έγραφα ο έγχρωμος και όχι ο μαύρος πολίτης. Δεν έχω μάθει να γλυκαίνω το λόγο μου για να ικανοποιώ τους πάντες. Ο καθένας μας έχει το χρώμα που η φύση διάλεξε για αυτόν. Εγώ είμαι σκουρόχρωμος και η αδερφή μου ανοιχτόχρωμη. Σας διαβεβαιώ ότι είμαστε αδέρφια, το άτιμο το DNA όμως είχε άλλα σχέδια. Στερεοτυπικά θεωρούμε τους Ασιάτες και ειδικά τους Κινέζους ως την κίτρινη φυλή. Αν βρείτε κίτρινο άνθρωπο, ελάτε να μου τον δείξετε.
Οι διαφορές μας είναι αυτές που η χώρα μας επιβάλει. Μαθαίνουμε από μικροί ποιους να αγαπάμε, ποιους να μισούμε, ποιους να τσουβαλιάζουμε γιατί είναι ξένοι. Αν στην Ελλάδα δεν είχε κατοχυρωθεί το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες ακόμα, θα είμασταν η επόμενη χώρα μετά τη Σαουδική Αραβία, που θα έπρεπε να το κάνει. Εκεί ψήφισαν για πρώτη φορά πριν 4 χρόνια περίπου! Και κανείς και τίποτα δεν κατοχυρώνει πως αυτό το δικαίωμα τους, δεν μπορεί να αρθεί αν το επιλέξει ο βασιλιάς, ο απόλυτος μονάρχης!
Αν αύριο σε κάθε χώρα αρθούν δικαιώματα, όλοι θα βρεθούμε να είμαστε μειονότητες!
Αν η ελευθέρια του λόγου θεωρηθεί ποινικό αδίκημα, εγώ αύριο καταλήγω στη φυλακή. Αν ο Ινδουισμός κριθεί απαγορευτικός, ένα δισεκατομμύριο πιστοί θα είναι μειονότητα. Και ας θεωρείται η αρχαιότερη θρησκεία του κόσμου. Αν το ξανθό χρώμα στα μαλλιά απαγορευθεί, μπορείς να φανταστείς τι θα συμβεί; Ειδικά όταν πριν 90 χρόνια θεωρούνταν πως ήταν το χρώμα της υπεροχής και όλοι οι άλλοι είμασταν υποδεέστερα όντα; Μπορεί να σου φανεί αστείος ο παραλληλισμός, σκέψου όμως πως η Αρία Φυλή οδήγησε την ανθρωπότητα στους δυο Παγκόσμιους πολέμους.
Ο Χίτλερ αποφάσιζε λοιπόν ποιοι μπορούν να ζήσουν με βάση το χρώμα των μαλλιών και την καταγωγή τους. Μόνο χιουμοριστικό δεν είναι το υποθετικό σενάριο, κάποιος άλλος μανιακός να αποφασίσει στο μέλλον ποιος αξίζει να ζει. Με κριτήρια όπως το φύλο, το χρώμα, το επάγγελμα, τις σωματικές ικανότητες, τα θρησκευτικά του πιστεύω, τη μουσική που αγαπά να ακούει.
Οπότε την επόμενη φορά που θα βρεθείς απέναντι σε έναν ρατσιστή ξέρεις τι να απαντήσεις. Την επόμενη φορά που ίσως εσύ αναγνώστη σκεφτείς πως είσαι ανώτερος από κάποιον άλλον, αναρωτήσου πόσο τυχερός είσαι τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Γιατί αύριο θα είσαι εσύ το θύμα του ρατσισμού. Η ζωή είναι ένα ίσο δικαίωμα όλων μας. Αν το κατανοήσουμε και το αποδεχτούμε, όσες αποφάσεις και αν παρθούν από τους λίγους δεν θα βρουν πρόσφορο έδαφος. Ειδάλλως πριν το αντιληφθείς θα είσαι μέρος του εγκλήματος ή ο εγκληματίας.
*Τα σκίτσα είναι δημιουργίες του John Antono και τον ευχαριστώ για την ευγενική παραχώρηση τους.
**Η Παγκόσμια Ημέρα Κοινωνικής Δικαιοσύνης καθιερώθηκε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 2007 και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 20 Φεβρουαρίου.
Στόχος της είναι η προσπάθεια να αντιμετωπισθούν με διεθνείς δράσεις η φτώχεια, η ανεργία και ο κοινωνικός αποκλεισμός, μέσα σε μια ανοιχτή και παγκοσμιοποιημένη κοινωνία. Η κοινωνική δικαιοσύνη αποτελεί προϋπόθεση για την κοινωνική αρμονία και την ισότητα των πολιτών ενός κράτους.
Σύνταξη – επιμέλεια: Βογιατζής Ηλίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου