ΤΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ*
Με αυτό το θέμα άνοιξε το τέταρτο Συνέδριο Δελφών θέλοντας να μας ευαισθητοποιήσει για ένα σημαντικό αλλά και επίκαιρο θέμα. Σημαντικό γιατί επισημαίνει και για τη χώρα μας την ανάγκη υιοθέτησης και καθολικής αποδοχής των παγκόσμιων στόχων που έθεσαν τα Ηνωμένα Εθνη για βιώσιμη ανάπτυξη.
Επίκαιρο, γιατί την πρώτη δεκαετία ακριβώς, διακόσια χρόνια μετά από την απελευθέρωση της χώρας μας, μας δίνεται μοναδική ευκαιρία, με όραμα την επίτευξη των δεκαεπτά στόχων που προτείνονται από τα Ηνωμένα Εθνη, να αποκτήσουμε κουλτούρα διαλεκτικής κοινωνίας και να εξασφαλίσουμε μία θέση στις προηγμένες κοινωνίες του κόσμου.
Βιώσιμη ανάπτυξη σημαίνει η ικανοποίηση των αναγκών της σημερινής γενιάς χωρίς να διακινδυνεύεται η ικανότητα των επόμενων γενεών να ικανοποιούν τις δικές τους ανάγκες. Το όραμα επίτευξης των δεκαεπτά βιώσιμων στόχων είναι η απάντηση της παγκόσμιας κοινότητας στους κινδύνους που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Ζούμε σε έναν κόσμο που, ακόμη και σήμερα, δημοκρατικές οικονομίες με υψηλούς συντελεστές ανάπτυξης δεν μοιράζουν δίκαια σε όλους τους πολίτες τους τις ίδιες ευκαιρίες και δεν μπορούν να διαχειριστούν τους περιβαλλοντικούς κινδύνους.
Είναι απαραίτητη, και επομένως πολυαναμενόμενη από τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους, η υιοθέτηση ενός οράματος για ένα υψηλού επιπέδου κοινωνικό, πολιτισμικό, επιχειρηματικό και φυσικό περιβάλλον που θα μας προσδιορίζει ως λαό και θα καθορίζει την καθημερινότητά μας, καθώς και το αναγκαίο πλαίσιο, το κοινωνικό κεφάλαιο, την εθνική κουλτούρα που θα το καθιστά επιτεύξιμο.
Ο χρονισμός της αποδοχής και των δεκαεπτά στόχων και από τη χώρα μας, με την εμπρόθεσμη ανάρτηση του ελληνικού εθνικού σχεδίου, τη βρίσκει βαθύτατα τραυματισμένη και αποπροσανατολισμένη από τη μεγάλη καταστροφή αξίας που έχει υποστεί την περασμένη δεκαετία.
Επιπλέον, η μετανάστευση για καλύτερη επαγγελματική αποκατάσταση μισού εκατομμυρίου ενεργών Ελλήνων πολιτών τα τελευταία δέκα χρόνια, η σταδιακή γήρανση του πληθυσμού της χώρας μας, καθώς και οι σημαντικές εισροές μεταναστών τα τελευταία τριάντα χρόνια, χωρίς συντεταγμένα προγράμματα ένταξης από την πολιτεία, έχουν χαλαρώσει τη συνοχή της ελληνικής κοινωνίας, έχουν επηρεάσει αρνητικά την εθνική μας κουλτούρα με τρόπο που να μην ευνοείται η δημιουργικότητα και, επίσης, έχουν ενισχύσει την εγγενή αδυναμία μας ως κοινωνίας να κάνουμε διάλογο που να οδηγεί σε συναίνεση.
Ολα αυτά έχουν οδηγήσει στην κακή ποιότητα διακυβέρνησης της χώρας μας, στο να αφιερώνουμε το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς μας –ως πολίτες και επιχειρήσεις– στο πώς θα αποκομίσουμε οφέλη από την εξασφάλιση συντεχνιακής κάλυψης και πολιτικής προστασίας αντί στο πώς θα αυξήσουμε την παραγωγικότητα, την καινοτομία, τη δημιουργία αξίας και θέσεων εργασίας. Πολύ απλά το κοινωνικό, πολιτισμικό και επιχειρηματικό περιβάλλον της χώρας μας δεν ξεδιπλώνει ό,τι καλύτερο έχουμε εμείς οι Ελληνες μέσα μας.
Η υλοποίηση των 17 στόχων με τις 169 συνολικές δράσεις είναι δύσκολη, ακόμα και για τις πλέον ανεπτυγμένες και διαλεκτικές κοινωνίες, επειδή τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα εστιάζονται μεταξύ αντικρουόμενων επιλογών όπως π.χ. ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης και πλήρους απασχόλησης, επαρκής και φθηνή ενέργεια, ποιοτική περίθαλψη για όλους, θρησκευτική και πολιτισμική ελευθερία και ισότητα φύλων, κ.λπ.
Αυτή η αντιφατικότητα των αντικρουόμενων επιλογών στις προηγμένες κοινωνίες αντιμετωπίζεται με διαλεκτικό τρόπο, οδηγώντας τες να ξεπεράσουν τους περιορισμούς και να φθάσουν σε υψηλότερους στόχους, καθώς έχουν μάθει να αναζητούν το καλύτερο αποτέλεσμα χωρίς να απομακρύνονται από την πραγματικότητα.
Μια φιλόδοξη, συλλογική και συνεκτική συμμετοχή μας σε αυτήν την παγκόσμια προσπάθεια αντιμετώπισης των μεγάλων προκλήσεων της ανθρωπότητας θα αποτελούσε και για τη χώρα μας και την πολιτισμική μας ταυτότητα μοναδική και, ίσως, τελευταία μεγάλη ευκαιρία.
Επειδή η ποιοτική σχέση της εθνικής κουλτούρας μιας κοινωνίας είναι ευθέως ανάλογη και αμφίδρομη με τον τρόπο που κάνει διάλογο, που εφαρμόζει και δημιουργεί γνώση, που επιλέγει τις προτεραιότητες και το όραμά της, πιστεύω ότι, παρά τις εμφανείς αδυναμίες μας, βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία για θετική έκβαση αυτής της προσπάθειας, η οποία με τη σειρά της θα επηρεάσει θετικά την εθνική μας κουλτούρα, εξασφαλίζοντάς μας μία θέση στις προηγμένες κοινωνίες του κόσμου.
Η πρόκληση για εμάς είναι να επιλέξουμε από προηγμένες οικονομίες καλές πρακτικές για διάλογο, επιλογή και εφαρμογή στη χώρα μας, κάνοντάς τες τα κύρια θέματα της καθημερινότητάς μας.
Τα πλεονεκτήματα των καλών πρακτικών από προηγμένες κοινωνίες, διευκολύνουν την απόκτηση επιτυχημένων εμπειριών σε σύντομο χρονικό διάστημα αλλά και λειτουργεί ως προστατευτική δικλίδα για τις επερχόμενες γενιές από τις ανάγκες της αποφασίζουσας γενιάς. Με αυτήν τη μεθοδολογία και τις πραγματικά μεγάλες προσπάθειες που ως κοινωνία πρέπει να καταβάλουμε, αυξάνονται οι πιθανότητες για εκπλήρωση του οράματος για μια βιώσιμη, ειρηνική και ευημερούσα ελληνική κοινωνία.
* Ο κ. Τάκης Αθανασόπουλος είναι πρόεδρος του ΙΟΒΕ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου