Ειλικρινής, έντονη και αποφασιστική. Η Sophia Jex Blake ήταν ό,τι μισούσε η βικτωριανή κοινωνία στις γυναίκες. Άγρια φιλόδοξη, ονειρευόταν να γίνει γιατρός, αλλά ο νόμος δεν της επέτρεπε την πρόσβαση στην ιατρική σχολή. Αρνούμενη να το αποδεχτεί αυτό, αγωνίστηκε επί χρόνια για να της επιτραπεί να φοιτήσει στη σχολή και να ασκήσει νόμιμα την ιατρική.
Η Jex Blake ήταν και λεσβία. Είχε μια σειρά από ρομαντικές περιπέτειες, τις οποίες προσπαθούσε να κρύψει από τον κόσμο. Τελική σύντροφος της ζωής της ήταν μια άλλη γιατρός, η Margaret Todd, και μαζί οι δύο γυναίκες εργάστηκαν για την κοινωνική μεταρρύθμιση και αποδοχή και για να βοηθήσουν στην καθιέρωση των γυναικών ως αξιόπιστων επαγγελματιών στον ιατρικό τομέα.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της μάχης τους για τα δικαιώματα των γυναικών, κρατούσαν κρυφή την πραγματική φύση της σχέσης τους, φοβούμενες ότι θα έβλαπτε ανεπανόρθωτα το έργο τους και την κληρονομιά της Jex Blake.
Και τι κληρονομιά είναι αυτή…
Η Jex Blake γεννήθηκε στην κωμόπολη Hastings, στη νότια ακτή της Αγγλίας, κόρη ενός συνταξιούχου δικηγόρου. Όπως τα περισσότερα κορίτσια της ηλικίας της, διδασκόταν στο σπίτι μέχρι την ηλικία των 8 ετών, όταν την έστειλαν στο σχολείο και ερωτεύτηκε τη μάθηση.
Έντονα ταλαντούχα, της προσφέρθηκε μια θέση στο Queen’s College του Λονδίνου -το πρώτο εκπαιδευτικό ίδρυμα στη Βρετανία που παρείχε ακαδημαϊκά προσόντα σε γυναίκες- όπου αργότερα της ζητήθηκε να γίνει καθηγήτρια μαθηματικών. Η οικογένειά της ήταν αντίθετη στο να αναλάβει τη θέση αυτή. Μάλιστα, ο πατέρας της απαγόρευσε στην κόρη του να εργάζεται επί πληρωμή, οπότε προσέφερε τις υπηρεσίες της δωρεάν.
Ενώ βρισκόταν στο Λονδίνο, έζησε στο σπίτι της Octavia Hilll, διάσημης για τις εκστρατείες κοινωνικής πρόνοιας που έκανε και για τη μετέπειτα ίδρυση του National Trust, καθώς και για τη συμβίωσή της με μια άλλη γυναίκα, τη Harriet Yorke. Η σχέση της Jex Blake με τη Hill ήταν, σύμφωνα με τα δικά της λόγια, μια σχέση «παθιασμένης οικειότητας», γεγονός που οδηγεί σε εικασίες ότι τότε ήταν που η Jex Blake άρχισε για πρώτη φορά να έχει ρομαντικές σχέσεις με γυναίκες.
Οι Επτά του Εδιμβούργου
Πέρασε επίσης χρόνο στο Εδιμβούργο, όπου συναντήθηκε με την πρωτοπόρο μελλοντική γιατρό Elizabeth Garrett-Anderson, η οποία ενέπνευσε το ενδιαφέρον της για τη δημόσια υγεία. Ζώντας στη Σκωτία το 1869, η Jex Blake γράφτηκε μαζί με άλλα πέντε άτομα στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου για να σπουδάσει ιατρική. Αργότερα προστέθηκαν άλλες δύο, και μαζί οι γυναίκες έγιναν γνωστές ως οι Επτά του Εδιμβούργου.
Αρχικά, οι αιτήσεις και των επτά γυναικών στο Βασιλικό Ιατρείο του Εδιμβούργου απορρίφθηκαν, επειδή πολλοί θεωρούσαν ότι η εισαγωγή γυναικών θα μείωνε, σύμφωνα με τα λόγια του καθηγητή Robert Christison, «το κύρος του ιατρικού επαγγέλματος». Ένας σύγχρονος χειρουργός, ο William Walker, υποστήριξε ομοίως ότι η ιδέα της θεραπείας από γυναίκες θα ήταν «προσβλητική από τη φύση της… παραβιάζοντας τα αισθήματα ευπρέπειας και κοσμιότητας».
Δεν υπήρχαν όμως κανόνες που να τους απαγορεύουν να σπουδάζουν, οπότε τους επιτρεπόταν να παρακολουθούν μαθήματα. Στις 18 Νοεμβρίου 1870, η Jex Blake και οι άλλες γυναίκες πήγαν να πάρουν μέρος στις εξετάσεις ανατομίας, όταν είδε «έναν πυκνό όχλο να γεμίζει το δρόμο… Περπατήσαμε μέχρι τις πύλες, οι οποίες παρέμειναν ανοιχτές μέχρι που πλησιάσαμε σε πολύ κοντινή απόσταση, οπότε μας τις έκλεισαν “στα μούτρα” αρκετοί νεαροί άνδρες».
Προκειμένου να ασκήσουν την ιατρική, οι επτά γυναίκες έπρεπε να δώσουν τις εξετάσεις τους και η εκστρατεία τους για να τους επιτραπεί να το κάνουν, προσέλκυσε τεράστια δημοσιότητα και την υποστήριξη διακεκριμένων ανδρών όπως ο Κάρολος Δαρβίνος. Τελικά, το 1873 τα βρετανικά δικαστήρια αποφάνθηκαν ότι οι γυναίκες εξακολουθούσαν να μην επιτρέπεται να αποφοιτούν με πτυχίο ιατρικής ή να ασκούν την ιατρική. Έτσι, παρά τις σπουδές και τις επιτυχίες, το Πανεπιστήμιο εξακολουθούσε να αρνείται στις γυναίκες το πτυχίο τους.
Η Jex Blake βρισκόταν υπό τεράστια πίεση. Η οικογένειά της αποδοκίμαζε τις ενέργειές της και τη δημοσιότητα που της απέφεραν. Σε μια περίπτωση κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, η Jex Blake βρέθηκε στο δικαστήριο κατηγορούμενη για αμετροέπεια και δυσφήμιση του χαρακτήρα ενός από τους άνδρες καθηγητές.
Η ερωτική ζωή που έπρεπε να μείνει κρυφή
Ενώ ήταν επαγγελματικά ειλικρινής, υπήρχε μια άλλη πτυχή της ζωής της που η Jex Blake κρατούσε επιμελώς κρυμμένη από τη δημοσιότητα: Η ερωτική της ζωή.
Η Jex Blake θα έγραφε αργότερα στα (καταστραμμένα πλέον ως επί το πλείστον) ημερολόγιά της: «Πιστεύω ότι αγαπώ τις γυναίκες πάρα πολύ για να αγαπήσω ποτέ έναν άνδρα». Αυτό της έδινε ένα πλεονέκτημα από μια άποψη, διότι, όπως θα δήλωνε αργότερα, σήμαινε ότι δεν φοβόταν να πάει κόντρα στους άνδρες και με την προοπτική του γάμου εκτός συζήτησης, η Jex Blake ήταν ελεύθερη να είναι όσο οξύθυμη και φιλόδοξη ήθελε. Η Jex Blake ήταν πάντα μία από τις λιγότερο κοινωνικά αποδεκτές από τις Επτά του Εδιμβούργου, απλώς και μόνο επειδή δεν είχε σύζυγο στο σπίτι.
Μετά την απόφαση του 1873, οι Επτά του Εδιμβούργου ταξίδεψαν στο Λονδίνο, όπου η Jex Blake ίδρυσε τη Σχολή Ιατρικής του Λονδίνου για γυναίκες. Τρία χρόνια αργότερα, ο ιατρικός νόμος του Ηνωμένου Βασιλείου επέτρεψε σε οποιονδήποτε είχε τα προσόντα, ανεξαρτήτως φύλου, να ασκεί την ιατρική.
Παρόλα αυτά, υπήρχε μεγάλη εχθρότητα στη Βρετανία απέναντι στην ιδέα των γυναικών γιατρών. Άλλες χώρες ήταν πιο φιλελεύθερες και η Jex Blake μπόρεσε να δώσει εξετάσεις στο Κολέγιο Ιατρών του Δουβλίνου. Η μετάβαση στο εξωτερικό ήταν η μόνη ρεαλιστική επιλογή της, και το 1877 έλαβε τελικά το διδακτορικό της από το Πανεπιστήμιο της Βέρνης, πριν περάσει τις εξετάσεις της στο Δουβλίνο την ίδια χρονιά. Ήταν πλέον η τρίτη γυναίκα που εγγράφηκε ως γιατρός στη Βρετανία.
Περισσότερα εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου