Κάθε χρόνο, η 15η Οκτωβρίου εορτάζεται ως “Διεθνής Ημέρα Γυναίκας της Υπαίθρου”. Η συγκεκριμένη ημέρα καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με το Ψήφισμα 62/136 της 18ης Δεκεμβρίου 2007 και αναγνωρίζει τον «κρίσιμο ρόλο και τη συμβολή των αγροτισσών γυναικών, συμπεριλαμβανομένων των ιθαγενών γυναικών, στην ενίσχυση της γεωργικής και αγροτικής ανάπτυξης, στη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας και στην εξάλειψη της φτώχειας στην ύπαιθρο".
To Ψήφισμα αυτό προτρέπει τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με τις οργανώσεις των Ηνωμένων Εθνών, να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους και να αποδώσουν μεγαλύτερη σημασία στη βελτίωση της κατάστασης των γυναικών της υπαίθρου στις εθνικές, περιφερειακές και παγκόσμιες αναπτυξιακές τους στρατηγικές.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η αγροτική οικονομία βρίσκεται σε διαδικασία αλλαγών και προσαρμογών, οι οποίες σχετίζονται με τις κλιματικές αλλαγές, τα περιβαλλοντικά ζητήματα, την εξασφάλιση των νέων στον αγροτικό τομέα και, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, το μέλλον του πρωτογενούς τομέα.
Ωστόσο, φαίνεται πως η συμμετοχή των γυναικών στην αγροτική αγορά εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EE) εξακολουθεί να υστερεί εκείνης των ανδρών, αν και η Παγκόσμια Ένωση Αγροτών αναφέρει ότι το 42% του αγροτικού πληθυσμού της ΕΕ είναι γυναίκες και ήδη εμφανίζεται ένα ποσοστό της τάξης του 30% από αγροκτήματα σε όλη την ΕΕ, τα οποία διοικούνται από αυτές (Eurostat, 2013).
Σε κάθε περίπτωση, χαρακτηρίζεται ως ενθαρρυντικό το γεγονός ότι το ποσοστό των γυναικών που δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα αυξάνεται, έστω και αργά.
Όσον αφορά στα ελληνικά δεδομένα, ο ρόλος των γυναικών αγροτισσών θεωρείται, ακόμα, κυρίως “βοηθητικός”, αν και δεν στερείται τίποτα από το βάρος και την καταπόνηση του “πρωταγωνιστικού” ρόλου που κατέχουν οι άνδρες αγρότες.
Οι γυναίκες αγρότισσες της ελληνικής υπαίθρου, εμπλέκονται στην αγροτική παραγωγή, στη φροντίδα των ζώων, στη μεταφορά των προϊόντων, ενώ, παράλληλα, καταφέρνουν την εξισορρόπηση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής χωρίς, ωστόσο, όλα τα παραπάνω να θεωρούνται οικονομικά ενεργή απασχόληση και οι ίδιες χαρακτηρίζονται, συχνά, ως “βοηθητικά μέλη”, παρόλο που κατέχουν έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο για την ευημερία του αγροτικού νοικοκυριού.
Ως αποτέλεσμα, στερούνται:
- το προσωπικό τους εισόδημα
- την κάλυψη της άμεσης κοινωνικής ασφάλισής τους
- τα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα.
Ακόμα, όμως, και στην περίπτωση που οι αγροτικές δραστηριότητές τους θεωρηθούν εργασία, τότε έρχονται αντιμέτωπες με:
- την ακούσια μερική απασχόληση
- το μισθολογικό χάσμα σε σχέση με τους άνδρες αγρότες
- την περιορισμένη πρόσβαση στην αγορά εργασίας
- τις λίγες επιχειρηματικές δυνατότητες.
Μιλώντας με αριθμούς για τις Ελληνίδες αγρότισσες αντιπροσωπεύουν το 48,9% του πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές (Ανακοίνωση Πανελλήνιας Ένωσης Νέων Αγροτών, 2016) και εκτελούν λειτουργίες ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση και ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα. Σύμφωνα με στοιχεία έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το 2015:
- το 2,2% των Ελληνίδων αγροτισσών έχει λάβει τη βασική κατάρτιση, ποσοστό εννέα φορές μικρότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ, ο οποίος κυμαίνεται στο 18,9%
- το 53,9% των αγροτισσών απασχολείται με μερική απασχόληση (έναντι 38,8% με πλήρη απασχόληση)
- παρατηρείται 3% μεγαλύτερος κίνδυνος φτώχειας των γυναικών των αγροτικών περιοχών σε σχέση με τους άνδρες.
Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ, 2017), οι Ελληνίδες αγρότισσες εμφανίζεται να κατέχουν μεγαλύτερο ποσοστό καλλιεργήσιμων γαιών (66%), σε σχέση με τους άνδρες (34%), χωρίς ωστόσο, να διευκρινίζεται αν πρόκειται για αληθινή ή εικονική ιδιοκτησία.
Η “Διεθνής Ημέρα Γυναίκας της Υπαίθρου” μας δίνει την ευκαιρία να αναλογιστούμε τον πρωταγωνιστικό ρόλο που θα έπρεπε να κατέχουν στον τομέα της γεωργίας, και να αναδείξουμε τα κατορθώματά τους, από τις επιτυχίες τους στα χωράφια έως και τη συνεισφορά τους στην ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών.
Διαβάστε την μελέτη που είχε δημοσιεύσει η ΓΓΟΠΙΦ τον Μάιο του 2018 με θέμα:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου